Volg The Circus and Performance Acts:
 < TERUG   VERDER >   
Naar alle berichten >

De romantiek die teruggaat naar de boulevards waar nomadische circusgezelschappen neerstrijken

Veel mensen hebben een traditioneel beeld bij het woord ‘circus’. Hoe beschrijf je Festival Circolo aan iemand die er nog nooit is geweest? Is het acrobatiek? Circus? Theater?
“We moeten vaak uitleggen dat het nieuwe circus totaal anders is dan wat je al kent. Maar wie eenmaal is geweest, is verkocht. Het traditionele circus werkt vooral op de spanning van het moment: truc, applaus, een moeilijker kunstje, applaus, dan de spannendste act en het grootste applaus. Het nieuwe circus wil een andere, bredere ervaring bieden. Het gaat verder dan de truc met adembenemend knappe acts die ook een verhaal dienen. Met een dramaturgische lijn - een verhaal met een kop en een staart - zoals in ‘t theater of bij dans. Het is mijn opdracht om zo breed mogelijk te programmeren. Je ziet dus de meest uiteenlopende voorstellingen. Van meer traditioneel tot heel experimenteel en alles daartussenin. Voor een familie met kleine kinderen tot een kunstzinnige student.”

Het 'nieuwe circus' is een relatief nieuw fenomeen. En misschien wel een van de meest opkomende genres van dit moment…
“Het begon allemaal bij het theaterfestival ‘Boulevard' in Den Bosch. Toenmalig directeur Wim Claessen had nog twee wensen voor hij met pensioen ging: het oprichten van een circusopleiding en een circusfestival organiseren. Zo ontstond in 2007 de circusopleiding bij Fontys en de eerste editie van Festival Circolo. Dat was buiten op Landgoed Velder, in de middle of nowhere.
In 2018 zijn we verhuisd naar Tilburg. We wilden een meer stedelijke connectie. In de oneven jaren wordt er in de theaterzalen van de stad circus geprogrammeerd. In alle even jaren vindt het festival buiten plaats, in het Leijpark met tien dagen lang nationale en internationale topproducties in verschillende tenten.”

De outdoor editie, met allemaal tenten, lichtjes, die hele setting lijkt veel op het circus zoals we dat kennen van vroeger…
“De kracht van de outdoor editie is de hele setting. Het festival heeft de romantiek van het circus die teruggaat naar de Franse boulevards waar nomadische circusgezelschappen neerstrijken.
Bij eerdere edities bouwden we grote frontale tenten met tribunes waarop zo’n 1000 mensen konden zitten, daardoor zat het publiek soms te ver van de voorstelling. Nu hebben we een ronde setting en zit iedereen om de piste, heel dichtbij de voorstelling. Dat geeft een andere belevenis. Je maakt het zo veel meer gezamenlijk mee, je ziet elkaar en elkaars reacties.”

Foto's: Festival Circolo

In Frankrijk worden ze al heel jong met het hedendaagse circus vertrouwd gemaakt

In het buitenland, zoals Frankrijk en Canada bestaat het nieuwe circus al veel langer. Hoe anders is het daar? 
“Het nieuwe circus is in Frankrijk en Canada, waar ook Cirque du Soleil vandaan komt, enorm populair. In deze landen is het circusveld gigantisch. Het merendeel van de gezelschappen die je op Circolo ziet komt uit Frankrijk. 
Heel grappig: als ik in Frankrijk bij een voorstelling zit, dat zijn zeker niet de gemakkelijkste, ben ik vaak omringd door schoolkinderen. Ze worden daar al heel jong met het hedendaagse circus vertrouwd gemaakt.”

Tijdens Festival Circolo zien we ook shows van artiesten die vers van de opleiding komen… 
“Als je na vier jaar afstudeert van de circusopleiding is er vaak een gat tussen studie en het werkveld. Met het Keep an Eye project kunnen afstudeerders direct na hun afstuderen een eigen show produceren. Iedereen mag zich aanmelden. We kijken naar artistieke inhoud, originaliteit, techniek, haalbaarheid, motivatie van de maker. In de eerste fase kunnen de geselecteerde studenten een coach aanwijzen om zich verder te ontwikkelen in een bepaalde discipline. In de tweede fase krijgen ze alle tools aangereikt om een eigen voorstelling te maken. Denk aan coaching, kostuums, een regisseur. De show gaat in première op het festival en is een volwaardig onderdeel van het programma.”

Wow oké, hier is iets uitgekomen wat ik niet eerder gezien heb

Meteen ook een mooi visitekaartje aan de buitenwereld… 
“Zeker. Er komen veel programmeurs naar het festival. Zo kunnen de jonge artiesten zich laten zien en een netwerk opbouwen. Wat opvalt: we hebben in Nederland twee circusopleidingen, Fontys in Tilburg en Codarts Rotterdam met veel internationale studenten. Dat is best veel voor een klein land. Elk jaar studeren in totaal dertig nieuwe artiesten af. In het begin waren veel afstudeerders na hun studie vaak snel weer weg. De laatste jaren is er veel veranderd. Er zijn broedplaatsen en residenties. Veel makers blijven nu in Nederland om zich hier te organiseren.”

Pik je de talenten er snel uit? 
“Er zitten altijd studenten bij die eruit springen. Maar het gebeurt me ook regelmatig dat iemand pas in het vierde jaar opeens zichtbaar wordt. Dat je denkt: Wow oké, hier is iets uitgekomen wat ik niet eerder gezien heb.”

Hebben de theaters buiten Brabant het circus ook al ontdekt? 
“Het 'nieuwe circus' is een relatief jong fenomeen. En misschien wel een van de meest opkomende genres van dit moment. Maar tegelijk is het best spannend als je iets programmeert wat je nog niet hebt gezien of nog niet goed kent. Ik ben een jaar lang bezig met voorstellingen kijken. Daar komt uiteindelijk het programma voor Festival Circolo uit. Moet je voorstellen: voor zo’n programmeur in het theater die ook toneel, dans en al die andere disciplines in de gaten moet houden, is het bijna niet bij te houden.”

Waar kijk jij naar, hoe selecteer je? 
“Vooral naar wat het met me doet. Het moet je bijblijven. Iets kan prachtig zijn, maar soms ben je het de volgende dag al weer vergeten. Een voorstelling kan je raken op verschillende manieren. Het kan heel knap zijn, pure schoonheid, grappig. Ik val vaak voor makers die een enorme urgentie voelen om hun verhaal te delen. En er mag ook best een discussie op gang komen. En natuurlijk is het ook gewoon smaak. Wat de een tof vindt, vindt een ander weer niks. Dus ik kies niet alleen wat ik zelf wil zien, maar ook waarvan ik weet dat het anderen raakt.”

Keep an Eye maakte in 2019 voor het eerst de productie van eigen shows mogelijk

Bekijk de foto's hier >  

^{Foto's: Pieter Kunnen}