Volg BlogSpot:
< VORIG BLOG   VOLGEND BLOG >
Naar de index van alle blogs >

WAT EEN PLAATJE!

Geïnspireerd door ons Maker Zoekt Maker project dook Mylène voor deze blog in een bijzondere creatieve samenwerking. En wel die tussen beeldend kunstenaars en de jazz industrie halverwege de twintigste eeuw. Er zijn veel voorbeelden van prachtige jazz album-covers te vinden. Hieronder een vijftal iconische ontwerpers uitgelicht.

David Stone Martin

flinterdunne lijnen met in één enkele kleur/ ’the first serious image of jazz’

David Stone Martin werd geboren in 1913. Hij volgde een opleiding aan de School of the Art Institute in Chicago en werkte tijdens de Tweede Wereldoorlog als grafisch vormgever voor het Office of Strategic Services en het United State Office of War Information. Zijn werk ‘Above and Beyond All Duty’ werd de belangrijkste rekruteringsposter voor de Amerikaanse Marine.

Daarnaast werkte Martin als freelance artiest en illustreerde hij onder meer boeken, posters en billboards. Hij portretteerde ook enkele hoogwaardigheidsbekleders voor Time Magazine, waaronder Robert F. Kennedy en Mao Zedong.

Mede dankzij zijn aloude vriend Norman Granz – befaamd jazz label manager en promotor – werd Martin één van de meest gevraagde kunstenaars voor het ontwerpen van albumhoezen. Zijn stijl kenmerkt zich met name door het flinterdunne lijnen-werk met vaak maar één enkele kleur. In 1950 had Martin al ruim 100 covers ontworpen en dit zouden er uiteindelijk meer dan 400 worden. Al deze werken, met maximaal 3 kleuren en de zo kenmerkende ‘DSM’ lijnen-stijl, werden uitsluitend geïllustreerd met een kroontjespen.

Hij begon altijd met een schets uit de losse pols, waarna hij diepte creëerde door te variëren in het gewicht en de dikte van de lijnen. Twee- en driedimensionale vormen kwamen zo samen in één en dezelfde tekening.

David Stone Martin

Martin’s werk is opgenomen in het Museum of Modern Art, The Art Institute of Chicago en het Smithsonian Institute. 
“He was essentially the first to develop an independent, serious image of jazz,” said Martina Schmitz, an art historian and musician who curated an exhibition of his work at Lincoln Center, adding that his work provided “an intimate insight into the music and life of jazz people.”

Andy Warhol

popart / jazzart?

Warhol behoeft vanzelfsprekend geen introductie als toonaangevend popart kunstenaar van de jaren ‘50 en ‘60. Maar misschien weet niet iedereen dat hij ook veel album-covers heeft gemaakt! 
Van een paar gekrabbelde figuren in de hoek van een album met Mexicaanse muziek tot iconische portretten van Diana Ross en Aretha Franklin; Andy Warhols carrière als coverartiest gaat veel verder dan de banaan op de cover van The Velvet Underground & Nico's debuut LP. In feite was Warhol voordat hij ‘Warhol’ werd een inhuurkracht die zijn creativiteit gebruikte voor het maken van covers voor klassieke- en jazz albums op labels als RCA en Prestige, waarbij hij vaak in dienst werkte van de iconische grafisch ontwerper Reid Miles (zie volgend hoofdstuk). Zijn platenhoezen brengen goed zijn ontwikkeling als beeldend kunstenaar in kaart. Zo zien we hoe Warhol experimenteert met fotografie en iconoclastische beelden en later zijn befaamde portretten creëert van beroemdheden die de pop art beweging definitief verankerde in de moderne kunstgeschiedenis.

Ook een leuk feitje: Warhol vroeg zijn moeder Julia regelmatig om teksten te kalligraferen op deze ontwerpen.

Reid Miles en Francis Wolff

great minds think alike..

De meeste mensen die zich een jazz-album voor de geest halen zullen (wellicht zonder het te weten) al gauw een Blue Note cover van Reid Miles voor zich zien. En grote kans dat daar een foto van Francis Wolff bij gebruikt is. De inmiddels iconische stijl van de Blue Note albums heeft een grote stempel gedrukt op de cover art van jazz albums.

Reid Miles was een Amerikaanse modernistische ontwerper en werd in de grafische ontwerpwereld vaak omschreven als een genie van zijn tijd. Miles ontwierp meer dan 500 covers voor Blue Note Records en bepaalde samen met fotograaf Francis Wolff de visuele branding van het label. Na zijn studie aan het Chouinard Art Institute verhuisde Reid naar New York waar artiest, grafisch ontwerper en jazz fan John Hermansader hem zijn eerste baantje bezorgde als ontwerper voor het befaamde Blue Note Records. Halverwege de jaren ‘50 ging Blue Note 12” LP’s uitgeven en werd Reid aangesteld als hoofd van de art direction. Zijn taak was de bestaande catalogus te herontwerpen voor dit formaat en ontwerpen voor nieuwe releases te maken. Miles werd geroemd om de manier waarop in zijn ontwerpen de typografie wordt neergezet met zijn gedurfde, speelse ontwerpen, creatief gebruik van lettertypen en zijn uitgesproken voorkeur voor contrast en asymmetrie. Eén van zijn eerste ontwerpen was een Milt Jackson cover - mét foto van Francis Wolff.

Francis Wolff was naast begenadigd fotograaf tevens labelmanager bij Blue Note. Jakob Franz ‘Franny’ Wolff werd geboren in Berlijn, waar hij, ondanks het nationale verbod op jazzmuziek door de overheid, groot fan werd van de muziekstijl. Vanwege zijn Joodse afkomst emigreerde Wolff in de jaren ‘30 naar de Verenigde Staten waar hij zich bij zijn jeugdvriend Alfred Lion voegde en samen Blue Note Records ging runnen. Hij is met name bekend geworden om de duizenden foto’s die hij maakte - met name tijdens repetitie sessies in de studio. Deze unieke beelden zijn niet alleen gebruikt voor de vele platenhoezen van Blue Note, maar verschenen tevens in boeken met zijn werk.

Reid Miles was zelf ook fotograaf en gebruikte zo nu en dan eigen foto’s - wanneer hij het gevoel had dat de beelden van Wolff niet goed weergaven waar hij naar op zoek was. Dit zorgde zo nu en dan voor wat wrijving tussen beide creatievelingen, waarbij Wolff vooral gefrustreerd werd door de manier waarop Miles zijn foto’s bijsneed.

Jim Flora

Grondlegger van de geillustreerde albumhoes

(Het werk van Jim vind je in de 'slider' bovenaan)
In de jaren ‘40 en ‘50 van de vorige eeuw verschenen er op Columbia Records en RCA Victor platen met prachtige hoezen van Jim Flora. Deze in Ohio geboren grafisch ontwerper was tevens actief als illustrator voor reclames, tijdschriften en kranten, maar maakte vooral furore als tekenaar van beroemde albumhoezen voor de muziek van Gene Krupa, Louis Armstrong, Bix Beiderbecke en Kid Ory.

In 1942 werd Flora aangenomen bij Columbia Records, waar hij werkte onder Alex Steinweiss, het toenmalige hoofd van de art-direction afdeling. Deze Steinweiss was niet zomaar iemand; hij is de uitvinder van de geïllustreerde platenhoes! Tot en met de jaren dertig werden platen in kartonnen hoezen verkocht, met enkel de naam van de artiest en de stukken die op de plaat stonden. Hij werd in 1938 aangesteld als eerste art-director bij Columbia Records, nadat hij de directie had overtuigd van het feit dat geïllustreerde platenhoezen een positieve bijdrage konden leveren aan de verkoopaantallen. Flora maakte in zijn Columbia tijd (inmiddels wereldberoemde) hoezen voor o.a. Kid Ory en Gene Krupa. Zeer kleurrijke en soms Picasso-eske personages sierden de voorkanten van deze albums.

Flora volgde in 1943 Alex Steinweiss op als art director bij Columbia Records. Hij werd op zijn beurt in 1945 opgevolgd door Robert M. Jones, die zijn hele verdere leven een goede vriend bleef. Het was dankzij deze Jones dat Jim Flora sommige van zijn meest iconische platenhoezen ontwierp, omdat Robert Jones in 1953 als art director van het grote RCA Victor werd aangesteld. Hij vroeg Jim Flora om platenhoezen te ontwerpen voor onder meer Shorty Rogers, Pete Jolly en Benny Goodman. Zijn illustraties zijn ware collector's items geworden.