Mark van Vorstenbos studeerde in 1990 af aan ArtEZ. Werkte voor grote toonaangevende modelabels in Italië, Frankrijk en Nederland tot hij in 2010 zijn carrière een resolute wending gaf en besloot alleen nog maar kleinschalig kwalitatieve mode te willen maken vanuit een wezenlijk duurzame mentaliteit: “minder maar beter”. Sinds dit jaar is hij hoofd van de afdeling Textiel & Mode aan de KABK in Den Haag: “Gucci en Prada, Power Houses, daar is deze generatie studenten niet zo van onder de indruk.”
Je zei in een interview: “De mode is op hol geslagen, trends en collecties volgen elkaar in moordend tempo op en degraderen deze industrie tot wegwerpkleding. Ontwerpers, producenten en consumenten, niemand kan dat meer bijhouden.”
“Na mijn afstuderen in Arnhem vertrok ik naar Milaan waar ik voor de grote designers aan de slag ging. Fashion, dat was voor mij toen de catwalk. Maar de tijd veranderde en langzaam maar zeker gingen we kritischer kijken naar hoe het hele systeem werkte. Mode werd steeds sneller en goedkoper geproduceerd waardoor het aan de ene kant toegankelijker werd, maar ook duidelijker werd onder welke vaak slechte omstandigheden veel van onze kleding inmiddels werd geproduceerd. In reactie op deze ontwikkelingen richtte ik in 2010 samen met Twan Janssen het knitwearlabel YOUASME MEASYOU op; een volledig crowdfunded modelabel gericht op kwaliteiten als verbinding, transparantie en duurzaamheid.”
Speelt duurzaamheid ook onder studenten?
“Studenten die nu op de academie zitten, zien dat het idee van alleen maar groot en beroemd willen worden niet meer werkt. Ook beseffen ze dat zij deelnemer zijn in deze industrie en haar straks zelf gaan vormgeven. Een groot mode-imperium bouwen is niet zozeer hun ambitie, dat heeft weinig te maken met hun eigen leefwereld. Ze zijn juist heel erg geïnteresseerd in hun directe omgeving. En: wat kan ik met mijn eigen handen creëren, hoe kan ik iets veranderen, waar heb ik zelf invloed op?”
Je hebt jarenlang in Milaan gewerkt, de stad waar alles om mode en design draait. Hoe anders kijken ze daar naar mode dan wij Nederlanders?
“In Italië hechten ze van oudsher meer aan kwaliteit. Mode in Milaan is ook echt een wezenlijk onderdeel van het dagelijkse leven, van de cultuur. Daar dragen ze vol trots hun eigen ontwerpers. Wij hebben een heel andere mentaliteit. We drukken ons minder visueel uit, zitten meer in het hoofd. Kunst of design mag misschien nog wel wat kosten, maar als het om mode gaat vinden we dat al snel overdreven en ijdel. In landen als Italië en Frankrijk ligt dat anders. Investeren in een goed stuk is ook per definitie duurzaam. Eigenlijk hadden ze daar al slow fashion ver voordat die term bestond.”
Gaan we in Nederland wel de goede kant op?
“Ik zie hier heel veel veranderen. Diversiteit in hoe we zijn en hoe we ons uiten is iets waar we weer voor op de barricades gaan. Daarnaast gaan we steeds bewuster kopen. Als we nu boodschappen doen willen we weten waar onze producten vandaan komen, onder welke omstandigheden ze zijn verbouwd etcetera en dat geldt inmiddels zeker niet alleen meer in de supermarkt. Producten hebben meerwaarde als je transparant bent over hoe iets tot stand is gekomen, hoe het is gemaakt en ook wat voor impact dat heeft op onze aarde. Dat vind ik hoopvol.”Kunnen de studenten die nu op de academie zitten de wereld wel veranderen?
“De academie is in zekere zin een soort beschermende biotoop. Daarbinnen wordt je opgeleid voor een avant-garde rol; die van game changer. Hier kun je uitvinden wie je bent en wat je unieke kwaliteiten zijn. En daarbij is iedere student anders: de een heel oorspronkelijk en autonoom, de ander weer juist wat toegepaster, geknipt voor de industrie. Uiteindelijk hopen we natuurlijk dat studenten hun eigen plek in de wereld ontdekken en definiëren. Na de opleiding betreden ze het werkveld vol idealen, nog niet geconditioneerd door alledaagse beperkingen maar uitgaand van allerlei mogelijkheden. Juist aan die verfrissende en positieve kijk op de dingen is nu een enorme behoefte.”
EXPOSED, de show is de eerste presentatie van de studenten aan de buitenwereld, hoe belangrijk is dit moment?
“EXPOSED is een modeshow, een textieltentoonstelling en een publicatie. Het is een heel belangrijk moment voor de studenten Mode en Textiel om met hun werk naar buiten te treden en de dialoog aan te gaan met de realiteit. Letterlijk exposed, kwetsbaar, maar ook moedig en zelfverzekerd. De kweekkas gaat open en we laten iedereen zien wat er hier wordt gemaakt. Vanuit een glazen schoolgebouw in het centrum van de stad plaatsen we ons midden in de samenleving. Tijdens de show lopen de modellen op gelijke hoogte door het publiek, dichtbij, benaderbaar. De show loopt naadloos over in de geënsceneerde textieltentoonstelling. De prachtig vormgegeven eclectische publicatie toont input van studenten uit alle vier de jaren met vaak krachtige fotoshoots, interviews en persoonlijke gesprekken tussen studenten. Alles samen vormt EXPOSED een inspirerende zintuiglijke viering van verbeelding, communicatie en authentieke creativiteit.”