Maker zoekt Maker – inhoud en impact

Samenwerkingen

In de oproeptekst noemt Keep an Eye voorbeeldige matches: bijvoorbeeld een componist en tekstschrijver, een circusclown en kledingontwerper, of een startende band en een fotograaf​. Bij het vinden van een ‘match’ kunnen de makers samen een projectplan indienen. Vier keer per jaar worden uit de inzendingen maximaal vier projecten geselecteerd voor een beurs van €3.500​. Sinds 2020 zijn tientallen projecten gefinancierd (op dit moment ondersteunt Keep an Eye zo’n 30 projecten) en vormt het platform zo een vliegwiel voor kruisbestuiving tussen disciplines.

Door de opzet ontstaan ongebruikelijke samenwerkingen. Zo werkten operazangeres Judith Weusten en toneelschrijfster Sanne Schuhmacher samen aan een nieuwe blaasorkestopera​. Circusartieste Melody Nolan en multimedia-kunstenaar Omer van Soldt verkenden gezamenlijk de wisselwerking tussen stad en bewoners middels film en beweging​. Toneelacademiestudent (lichtkunstenaar) Bogi Bakker ging in zee met zangeres Louise Linkenbach voor een performance rondom licht en muziek. Een ander voorbeeld is het Nachtlicht Ensemble (een ensemble van componisten/musici) en fotografe Raphaëlle Hugues, die in Unknown Stories samen “verhalen van vijf verschillende mensen” verbeelden door muziek én fotografie​. Deze mix van disciplines leidt tot nieuwe kunstvormen: zo ontstond een interactieve voorstelling met acrobatiek, dans en drums (Pulse of the Past), een kort filmproject over een voetmodel (Voetstuk) en zelfs een opera speciaal voor blaasorkesten (HaFaBraOpera).

Interdisciplinariteit

Maker zoekt Maker koppelt zeer uiteenlopende vakgebieden. Veel projecten combineren muziek met beeldende kunst, film, mode, theater, dans of multimedia. Dit leidt tot hybride producten: zo wordt klassieke muziek toegankelijker gemaakt door concerten te brengen in onconventionele settings (bijvoorbeeld Fanfare Fantasies met klarinet en beeldende kunst), en creëren theatermakers verrassende modeshows door dans- en choreografie-elementen toe te voegen. De projectbeschrijvingen benadrukken telkens de meerwaarde van het nieuwe perspectief: makers dagen hun conventies uit door werkmethodes van de ander toe te passen​. Hierdoor worden publiek en makers getriggerd: een proces dat vanuit de stichting wordt gewaardeerd omdat het “een heel nieuw publiek enthousiast maakt” en samenwerkingsverbanden op onverwachte plekken mogelijk maakt.

Resultaten

De concrete uitkomsten van deze samenwerkingen zijn divers: nieuwe theaterproducties, muziekvoorstellingen, videokunst en multimedia-installaties tot zelfs modefilms en -tentoonstellingen. Zo won de projectaanvraag ‘Echo’ (muziek, dans, kostuum) een prijs en werd dit werk in 2021 in première gebracht tijdens het Grachtenfestival in het Scheepvaartmuseum​. Zangeres/pianist Floris Kappeyne creëerde met danseres Sophie Prins en kostuumdesigner Maria Ravelli de voorstelling Echo (“een verhaal gezongen in klinkers” door acht zangeressen) die in het Scheepvaartmuseum werd uitgevoerd​. Het mode-filmproject Falling Into Place (designers Zoë Mesman en Flip Kwakkel) kreeg in 2024 meerdere vertoningen en exposities in Amsterdam​. Ook de Nederlandstalige pers liet van zich horen: de Grachtenfestival-site meldt trots dat “Echo” in 2021 in première ging, en het podium ‘t Zonnehuis programmeerde Unknown Stories (muziek & fotografie) waarin persoonlijke verhalen van vluchtelingen, politieagenten, daklozen etc. door Nachlicht Ensemble muzikaal en beeldend werden verteld​. Deze successen laten zien dat de makers via dit platform projecten konden realiseren en presenteren aan een groter publiek.

Artistieke en maatschappelijke waarde

Maker zoekt Maker bevordert vernieuwing in de kunsten. Door gevestigde disciplines te laten samenvloeien, ontstaan opmerkelijke producties die anders niet tot stand waren gekomen. De projecten leggen vaak maatschappelijke thema’s bloot: Unknown Stories benadrukt dat “ieder mens […] een eigen uniek verhaal te vertellen heeft” en zet fotografie en compositie in om achterliggende verhalen bloot te leggen. Bij Echo werd de inzet van muziek en dans gebruikt om het thema van sociale isolatie en autonomie te onderzoeken, treffend in de lockdowncontext​. In andere projecten, zoals Fanfare Fantasies, motiveert het interdisciplinair werken om klassieke muziek naar “onverwachte plekken” te brengen en zo nieuwe publieksgroepen te bereiken​. De initiatiefnemers benadrukken dat samen creëren niet alleen gezelliger is, maar “deuren opent naar nog grotere successen”. Samenvattend levert Maker zoekt Maker artistiek vernieuwende uitingen op én versterkt het de culturele infrastructuur door kunstvakken onderling te verbinden en zo een breder publiek te betrekken.

Voorbeelden van projecten

Ervaringen en citaten van betrokkenen

Deelnemers gaven soms hun visie weer in projectbeschrijvingen of interviews. Zo omschrijft het HafaBraOpera-team hun zoektocht enthousiast: “We zitten barstensvol inspiratie en zijn op dit moment druk bezig met de eerste stappen die bij een project van dit formaat komen kijken. […] De eerste stap is een mooi onderwerp en verhaal bedenken, en dan gaan we helemaal los!”​. Dit beeld wordt versterkt door Keep an Eye zelf: de stichting prijst het platform als een soort «creatieve blind date» waarbij gezegd  wordt “het opent deuren naar nog grotere successen”. In persinterviews van Keep an Eye komt ook het belang van interdisciplinair werken naar voren: het fonds wil dat “een componist de perfecte tekstschrijver” vindt en “creatieve geesten worden samengebracht​”. Juryleden of andere deskundigen laten zich weinig uit over dit specifieke project, maar belanghebbenden roemen vooral dat er nu kansen ontstaan voor projecten die zonder deze matching niet gerealiseerd zouden zijn.

Recensies en reflecties

Externe media en kunstinstellingen hebben enkele Maker zoekt Maker-projecten opgepikt. Het Scheepvaartmuseum berichtte over de voorstelling Echo: “Tijdens Het Grachtenfestival biedt Het Scheepvaartmuseum dit jaar het podium aan het collectief Echo: acht zangeressen, twee pianisten, een drummer, prachtige kostuums, en een aangrijpende choreografie. Echo is een verhaal gezongen in klinkers en uitgebeeld door zangeressen.”​. Deze aankondiging onderstreept de artistieke ambitie van het project. Ook de cultuurbroedplaats ‘t Zonnehuis beschreef Unknown Stories als een muzikaal programma “rond vijf verschillende componisten en hun eigen unieke verhaal”. Hoewel formele recensies schaars zijn, geven deze berichten blijk van waardering voor de creatieve kruisbestuiving: Unknown Stories “brengt de geportretteerde personen tot leven” door muziek en beeld te verweven​. In (semi)journalistieke notities wordt vooral benadrukt dat Maker zoekt Maker-projecten een podium krijgen in gevestigde festivals en locaties – van kunsthuizen tot modecafés – wat wijst op de maatschappelijke impact en zichtbaarheid van de samenwerkingen.

Maker zoekt Maker: Succesvolle samenwerkingen sinds 2020

Maker zoekt Maker is een stimuleringsproject van de Keep an Eye Foundation waarbij studenten en jonge alumni uit verschillende kunstdisciplines worden gekoppeld om samen een interdisciplinair project te ontwikkelen. Sinds 2020 zijn diverse Maker-zoekt-Maker projecten verder uitgebouwd en publiekelijk uitgevoerd. Onderstaande voorbeelden geven concrete makers en projecten weer die met hun oorspronkelijke plan zijn doorgegaan, zijn opgenomen in festivals of tentoonstellingen, of verdere samenwerkingen realiseerden.

Nachtlicht Ensemble & Petra Beckers – Unknown Stories (Maker zoekt Maker 2020)
Het Nachtlicht Ensemble (een crossover-ensemble) werkte samen met fotografe Petra Beckers aan Unknown Stories, over de verborgen verhalen achter gewone gezichten. Zij wonnen Maker zoekt Maker in 2020. Het project werd in september 2021 publiekelijk uitgevoerd in Amsterdam (‘t Zonnehuis) als concert met live muziek en portretfotografie. Hiermee is het project daadwerkelijk op (festival)podia gebracht en kreeg het aandacht in vakmedia. Unknown Stories is dus actief uitgevoerd zoals gepland.

Gemma Luz Bosch & Jurriaan de Vos – Aircilla (Maker zoekt Maker 2021)
Geluidskunstenaar Gemma Luz Bosch en installatiebouwer Jurriaan de Vos ontvingen in 2021 steun voor hun kinetische installatie Aircilla. Die installatie – een ‘zwerm van klank’ met ~250 hangende keramische klankobjecten – is vervolgens op meerdere plaatsen getoond. Zo stond Aircilla van juli t/m oktober 2021 in Museum Speelklok Utrecht en van april 2022 gedurende een maand in de foyer van Amare (Den Haag) tijdens het Rewire Festival. Het werk is dus herhaaldelijk publiekelijk getoond, zowel in museale context als op een muziekfestival, waardoor de makers én hun project zowel actief bleven als (door)groeiden in zichtbaarheid.

Floris Kappeyne, Sophie Prins & Maria Langerhorst – Echo (Maker zoekt Maker 2021)
Componist Floris Kappeyne, choreografe Sophie Prins en kostuumontwerpster Maria Langerhorst maakten samen het muziek-dansproject Echo. Met steun van Maker zoekt Maker ging deze interdisciplinaire voorstelling in première in 2021. Met onder andere synths, zang en dans werd Echo opgevoerd op het Grachtenfestival 2021 in Amsterdam, mede gefinancierd door New Amsterdam Jazz. Het concert (een ‘opera zonder tekst’) kreeg een opname en positieve aandacht. Echo werd dus in een groot (canoniek) festival gepresenteerd en de makers ontvingen ondersteuning voor vervolgopnamen. Dit voorbeeld laat zien dat zij beide ambities (publieke uitvoering én professionele doorbraak) realiseerden.

Melody Nolan & Omer van Soldt – Place/Make (Maker zoekt Maker 2022)
Circusartieste Melody Nolan en multimediakunstenaar Omer van Soldt combineerden film en acrobatiek in Place/Make. Na de bekroning in 2022 zijn ze het project verder gaan ontwikkelen met verschillende try-outs en voorstellingen. Place/Make ging in première in mei 2024 op Circusstad Festival (Rotterdam) en was vooraf te zien als try-out in TENT (Amsterdam, april 2024). Er waren ook onderzoekstrajecten in Danslab Den Haag. Het werk werd dus herhaaldelijk uitgevoerd en doorontwikkeld, op een groot circusevenement en in werkateliers. Hiermee scoorden de makers zowel actief in de uitvoering als professionele groei (toelagen, residencies).

Simon Granit Ossoinak & Branko Valchev – Pulse of the Past (Maker zoekt Maker 2022)
Circusperformers Simon Ossoinak en Branko Valchev realiseerden de interactieve voorstelling Pulse of the Past. Deze ging in maart 2023 in première op het Café Theater Festival in Rotterdam. Daar kregen zij publiek op de tribune en breidden ze het werk uit; later werd de voorstelling bewerkt tot een buitenvoorstelling. Volgens Simon Granits eigen website is Pulse of the Past een 30-minuten solo-act die in maart 2023 op Café Theater Festival (Rotterdam) gepresenteerd werd. Door deze festivaldeelname en verdere ontwikkeling blijft het project zichtbaar en voortschrijden. Dit voorbeeld toont zowel publieke uitvoering (festival) als professionele voortzetting; beide makers zijn actief gebleven en hebben daarmee doorgebroken in het theatercircuit.

Zoë Zita Mesman & Flip Kwakkel – Falling Into Place (Maker zoekt Maker 2022)
Fashion designer Zoë Mesman en filmmaker Flip Kwakkel realiseerden na hun Maker-zoekt-subsidie een poëtische modefilm Falling Into Place. In november 2024 presenteerden zij die film in café/filmtheater De Nieuwe Anita (Amsterdam) tijdens een publieksavond met vertoning, fototentoonstelling en live muziek. Zo was er een pré-première op 3 november 2024 met live muzikant en expo – een concrete uitvoering van het oorspronkelijke projectplan. Dit project is dus actief gebleven (filmvertoning met publiek) en leverde nieuwe samenwerkingen op (in dit geval componist Gerrit van der Balen die live meespeelde).

Francisco Ribas & Francisco César – may Nature gambol! (Maker zoekt Maker 2023)
Muzikant Francisco Ribas en visual artist Francisco César (Xico Ribas) ontvingen de subsidie voor een audiovisuële performance may Nature gambol!. Deze werd – kort na het winnen – reeds opgevoerd op (naar eigen zeggen) het Re_Nature-festival in Nederland. Op dat festival (april, zondagmiddag) presenteerden ze geïmproviseerde piano, electronics en live visuals volgens de projectomschrijving. Het project heeft hiermee publiekelijk uitvoering gekregen in festivalverband. Hoewel het nog jong is, is het actief en in de media verschenen (bijvoorbeeld via festivalpromotie); we classificeren het als actief verder gevolgd.

Het bovenstaande overzicht toont concrete projecten uit Maker zoekt Maker (rondes 2–9) die sindsdien publiek leven hebben gehad of verder zijn uitgewerkt. Ze zijn meerdere keren uitgevoerd (theatervoorstellingen, concerten, tentoonstellingen), opgenomen in festivalprogramma’s (Grachtenfestival, Circusstad, Rewire, Re_Nature, Café Theater Festival, enz.), en kregen steun voor vervolgprojecten (bijv. na premierestages of cofinanciering). Deze voorbeelden illustreren hoe Maker zoekt Maker niet alleen steun biedt, maar ook aansluit bij makers die hun project publiek realiseren en professioneel doorgroeien.

Voorbeelden van projecten

Bronnen: Projectinformatie en vervolgactiviteiten zijn gedocumenteerd via berichten van Keep an Eye, makerswebsites en festivalagenda’s. Deze bronnen bevestigen de optredens, tentoonstellingen en verdere samenwerkingen van bovengenoemde projecten.