“Wie zijn leven geeft voor de jazz doet dat met hart en ziel”

Tijdens de Keep an Eye International Jazz Award was ze jurylid. Wat ze daar zag en hoorde, daar werd ze heel gelukkig van. “De muzikanten staan zo sterk en zelfverzekerd op het podium.”

Je wordt gezien als Nederlands beste jazzzangeres maar je zingt ook popnummers en je laatste cd Dutch Songbook is een muzikale ode aan het Nederlandse lied..

“In de jazz vinden ze dat ik uitstapjes maak naar de pop. In de pop noemen ze wat ik doe jazz. Ik wil alles doen, ik zing wat ik mooi vind. Ik begon op de kleinkunstacademie. Daar kwam ik met jazz in aanraking en begon te twijfelen. Wilde ik wel een carrière in de musicalwereld? Na het eerste jaar stapte ik over naar het Conservatorium. Ik ben met alle soorten muziek opgegroeid. Ik hou van mooie melodieën, harmonie en ritmiek. Ik ben heel blij dat ik in de muziekwereld kan werken. Het wereldje bevalt me duizend keer beter dan de musicalwereld. Ellebogenwerk, elkaar de loef afsteken dat is niet cool in de jazzwereld. Je moet het doen met wat je kunt. Je staat naast elkaar in plaats van tegenover elkaar.”

Je laatste cd ‘Luck Child’ is één grote symbolische samensmelting van je jeugd en het krijgen van een kind. De cd heeft je twee Edisons opgeleverd.
“Ik dacht altijd dat ik me nooit honderd procent voor de muziek zou kunnen geven als ik een kind zou krijgen. Tijd voor een kind leek me onmogelijk als zangeres. Gelukkig heb ik dat idee losgelaten want mijn dochter heeft me juist ongelofelijk veel gebracht. Ik ben een vollediger mens geworden. En ook de vreugde die een kind geeft, dat hoor je terug in m’n muziek. Het is geweldig dat je dat verhaal in je muziek kan stoppen.”

Je staat inmiddels al heel wat jaren op het podium, sta je daar anders dan toen je begon?
“Ik kan nu echt genieten van het optreden, maar het was een lange weg om daar te komen. Het kostte veel moeite om te ontdekken wie ik ben op dat podium. Als je net begint wil je een eigen sound ontwikkelen. Ik was druk bezig ‘iets’ neer te zetten. Het kon altijd beter. Ik was gefocust op details en nuances – welke noot waar. Nu spring ik er losser mee om. Ik durf ten volle uit te zingen en nu ik meer ervaring heb, kan ik betekenis geven aan wat ik zing. Geen angsten meer. Niet elk nootje op een weegschaal. Er is nu ook ruimte om beter te luisteren naar de musici waardoor alles overvloeit in elkaar. Werkelijk helemaal in die muziek zijn. De muziek vieren. Ik doe het nu gewoon.”

Mensen gelukkig maken, ze meenemen, het publiek ophalen. Dat ze naar huis gaan en aan me denken

Tijdens de Keep an Eye International Jazz Award spelen kersverse conservatorium jazzbands, wat voor generatie jazzmusici zie je?
“Gefascineerd ben ik door muzikanten die al vroeg weten wie ze zijn. Die op dat podium staan met zo’n volwassen houding, zo wijs. Ook tijdens de Keep an Eye Jazz Award. In mijn tijd moesten we ons meer onderwerpen aan leraren. Dat begon al op de Kleinkunstacademie. Het was heel zwaar. Je wordt daar helemaal afgepeld. Alle emotionele trucjes worden met een sabel neergehaald en je wordt binnenstebuiten gekeerd. Op het Conservatorium hadden we ook strenge leraren die puur voor de muziek gingen. Dat is een moeilijke tijd voor je eigen zekerheid. Jongeren op de academie staan daar nu heel anders in: wat zoek ik, wie ben ik, en wie heb ik daarvoor nodig? Tegelijk gaan ze minder de diepte in tegenwoordig. Ik heb jarenlang zangeressen bestudeerd. Van één jazzpersoon kun je al een hele studie maken. Maar iedereen groeit op z’n eigen manier. Ik zal de laatste zijn die zegt: zo moet je het doen.”

Je brood verdienen in de Nederlandse jazz is niet eenvoudig, maar jou is het altijd gelukt. Wat is daarvoor nodig?
“Muziek maken bestaat uit twee dimensies: de kunst van de muziek werkelijk begrijpen en doorgronden. En: hoe breng je het aan de man? Dat zijn twee kanten die ik zelf in balans moet brengen. Benjamin Herman zei eens: ik wil dat mensen zich lekker voelen en dat ze een goede tijd hebben. Ik vind dat, meer nog dan vroeger, ook belangrijk. Mensen gelukkig maken, ze meenemen, het publiek ophalen. Dat ze naar huis gaan en aan me denken. Dat het iets heeft losgemaakt. Maar het moet meer zijn dan leuk. Met m’n muziek hoop ik mensen op alle mogelijke manieren te raken – plezier, diepgang, boosheid. Nou moet ik wel zeggen dat als je je brood ermee wil verdienen het wel een erg moeilijke zaak wordt.”

Blijf je tot in de oneindigheid zingen?
“Ik ben bang dat ik hiervoor geboren ben. Mijn tweede roeping is lesgegeven en coachen. Maar sinds 2015 ben ik gestopt met lesgeven om me honderd procent op de muziek te richten. Ik was wel bang dat ik daardoor te veel druk op het zingen zou leggen, maar ik ben juist veel meer toegewijd, op alle fronten. Soms moet je gewoon voor de 100% er voor gaan. De nieuwe generatie is daar beter in. Zij kunnen zich veel beter op één ding richten. Ik ben dankbaar dat ik helemaal met die muziek bezig kan zijn. Dat is een zegening. En ik ben nog steeds docent, alleen nu even niet.”

We moesten kiezen maar eigenlijk konden we niet kiezen. De ene helft was voor de ene band, de ander iets meer voor de andere

Waar keek en luisterde je naar als jurylid tijdens de Keep an Eye Jazz Award?
“Omdat ik zelf ook een improvisator ben hoor ik wat jazzmusici in zich hebben. Wat brengt ie in? Een eigen sound? Maar ook: hoe werkt dat met elkaar. Is het entertainend? Hoe komt het over het voetlicht? De eerste band Smandem is nog piepjong maar echt super goed op weg. Ze zijn heel goed naar buiten toe, er is een geweldige samenwerking, charmant, leuke uitstraling, gewoon heel goed hoe ze alle facetten van het spelen al kunnen pakken. Wat ik ook knap vind is dat ze helemaal in die muziek zitten en het tegelijk willen delen met de buitenwereld. Het publiek echt deelgenoot maken van de muziek. En ook Liquid Identities is verschrikkelijk goed, qua materiaal en wat ze doen. Zo volwassen, cool, sophisticated én met een knipoog. Aan de bands heb ik echt waanzinnig veel plezier beleefd.”

Maar er kan er maar één de winnaar zijn…
“We moesten kiezen maar eigenlijk konden we niet kiezen. De ene helft was voor de ene band, de ander iets meer voor de andere. Er zijn allemaal facetten die meespelen. Dan moet je ineens gaan kiezen welk facet het belangrijkste is. Het grappige was: de band waar ik veel plezier aan beleefde tijdens het luisteren viel in de puntenscore lager uit. Ik vond het ook mooi om met iedereen te praten. Iedereen luistert naar de muziek vanuit een andere hoek.”

Jazzmuziek heeft altijd opengestaan voor verschillende stijlen. Wanneer is het nog jazz?
“Ik vind de vraag wat jazz is niet zo interessant, maar ik hoor het gelijk. Zodra er improvisatie aan te pas komt en zodra je een thema op een bepaalde manier wordt uitgevoerd. Het ritme, akkoorden, toevoegingen, is het een popidoom of heeft het een link naar de jazz, ik hoor het meteen. Ik vind het wel heel belangrijk dat die jazz ondersteund wordt. We moeten een front vormen om te zorgen dat de jazz blijft bestaan. Wie zijn leven geeft voor de jazz doet dat met hart en ziel. We moeten programmeurs hebben die het aan de man brengen. Echte volhouders. En muzikanten die hun passie meegeven aan het publiek. Ik zie dat bij jonge mensen. Die honderd procent achter de muziek staan. Zeker als ik de Keep an Eye Jazz Award zie en hoor. Er is ontzettend veel, echt heel veel talent.”