Als je de filmmuziek bewust hoort dan heeft de componist zijn werk niet goed gedaan

07-02-2024
“Een goede filmscore maakt het verschil tussen een goedkope productie en een echt kunstwerk.” Niet te aanwezig, niet te snel, niet te traag, altijd samenvallend met de scènes. Componeren voor films is balanceren. Maar hoe schrijf je een filmscore? Bekijk je eerst de beelden en bedenk je vervolgens de muziek?

Volg de rubriek 'Hoe is het nu met?' >
NAAR ALLE BERICHTEN >


Adam Claussen won de Keep an Eye Filmscore Award 2022 voor de korte film Joan’s Theme. Hij groeide op in de VS, volgde de Master Composing for Film aan het Conservatorium van Amsterdam en woont nu in Duitsland. Hij speelt saxofoon en componeert.

Alleen de componist kan de film nog redden?

“Als alle beelden geschoten zijn en de film is al geëdit dan kan alleen de filmcomponist een scene nog ‘redden’. Dat gebeurt wel eens. Óf de filmmakers zijn juist zo idolaat van een scene dat de componist er eigenlijk niet meer aan mag komen.
Het mooiste is als de regisseur je alle vertrouwen geeft. Bij Joan’s Theme zei de regisseur niet: ‘Zo of zo moet het klinken’. Onze gesprekken waren eerder filosofisch en gingen bijvoorbeeld over de intenties van de karakters.
Ik was vanaf het allereerste begin, al tijdens het schrijven van het script, bij de film betrokken. Dat gebeurt niet vaak. Meestal komt de componist pas aan het einde in beeld, als er een ruwe versie van de film is.”

Niet gewoon naar film kijken

“Goede filmmuziek maakt het verschil tussen een ‘goedkope’ productie of een echt kunstwerk. Als je de filmmuziek bewust hoort dan heeft de componist zijn werk niet goed gedaan.
Ik hoor het als de filmmaker kansen heeft laten liggen. Wanneer de muziek willekeurig is of als er geen ontwikkeling in de muziek zit. Soms is de muziek tenenkrommend. Bij de film ‘The North Man’ had de regisseur overduidelijk zelf lukraak Nordic-achtige sounds over de film uitgestrooid. Geen theme kwam terug of ontwikkelde zich. Dan duurt zo’n film lang, heel lang.”

Lalaland

“Omdat ik zelf musicus ben kan ik het zien als de acteur geen echte musicus is. In de film Lalaland bijvoorbeeld. Kijk, wat Ryan Gosling als pianospeler doet is correct maar vanuit een musicus gezien niet logisch. Hij speelt met veel moeite een relatief eenvoudig stuk waar een echte jazzmuzikant geen problemen mee zou hebben.”

Conservatorium

“Ik begon als saxofonist. Voor mijn master aan het conservatorium had ik geen idee op hoeveel manieren filmmuziek kan werken. Muziek kan thematisch werken, de gevoelens van een personage hoorbaar maken, het kan de energie van films bepalen, sfeer creëren, de held typeren of het verhaal verder helpen. Inmiddels ken ik alle tools. Dat witte vel in het begin, daar heb ik geen moeite mee. Als je die eerste noten maar op papier zet. Dat is het moeilijkste deel maar ook het leukste.
Ik schrijf niet alleen muziek voor films, maar ook voor popprojecten, moderne dans tot blaasorkesten. Als filmcomponist moet je iedere mogelijk stijl kunnen adopteren. Als de regisseur je vraagt een Braziliaanse samba te schrijven, dan schrijf je een Braziliaanse samba.”