Foto: Peter de Ronde

Volg de rubriek 'Hoe is het nu met?' >
NAAR ALLE BERICHTEN >

^{Keep an Eye Productieprijs. Nienke won in 2023 de Keep an Eye Productieprijs op Festival Wonderfeel. Met een geldbedrag van € 10.000, - kon ze een nieuwe podiumproductie ontwikkelen. Dat werd de zelfhulpopera RISE die tijdens Wonderfeel in première ging. Een festival voor klassieke muziek in het Noord-Hollandse 's Graveland.
Nienke heeft een Nederlandse moeder. Haar vader was Masai-stamhoofd in Tanzania. Ze groeide op in Venlo waar ze op haar achtste begon met klarinet. Op haar vijftiende kreeg ze zanglessen. Eerst jazz en musical. Ze studeerde klassieke zang aan het Conservatorium in Maastricht en stapte vervolgens over naar de klassiek muziektheater opleiding aan Fontys conservatorium Tilburg waar ze cum laude afstudeerde.}

Die boeken, daar zit dus wel wat in?

“Ik heb aardig wat zelfhulpboeken gelezen en ik heb daar zeker wat van opgestoken. Maar ik moet er ook om lachen, want ik zie ook wel dat die boeken onderdeel zijn van een zelfhulpindustrie die we hier in het Westen met z’n allen hebben gecreëerd. In een minder individualistische maatschappij hadden we misschien geen zelfhulpboeken nodig gehad. Én het is een privilege om ermee bezig te kunnen zijn.”

“Ik denk dat als iedereen aan zichzelf zou werken dat voor het collectief misschien wel beter zou zijn. Maar je kunt er ook in doorslaan. Dat je bijvoorbeeld niet meer met mensen afspreekt omdat dat je ‘positieve energie’ aantast. Het is dus belangrijk om oog voor je omgeving te blijven houden. Ik heb m’n Tanzaniaanse familie als referentie. Daar is zo’n sterk gemeenschapsgevoel. Maar die afhankelijkheid van elkaar is ook nodig: mensen moeten elkaar helpen om te overleven.”

“Ik weet steeds beter wat ik nodig heb om ‘productief’ te zijn. Als ik ‘s ochtends begin met sporten of yoga wordt het vaak een goede dag. Als ik ga scrollen op insta, dan komt er minder van mijn plannen terecht. Ik dacht altijd dat ik niet van structuur hield, maar ik heb het toch wel nodig om de dingen te doen die ik wil doen. Soms begin ik de dag met dansen. Dat helpt me om in mijn lijf te gaan zitten in plaats van in mijn hoofd. En het geeft me energie om de dag te beginnen. Wat ook helpt is het opschrijven van affirmaties in mijn boekje.”

Affirmaties?

“Dat zijn positieve dingen die je zou willen doen maar vaak nog niet doet. Door ze op te schrijven komen ze, hopelijk, meer in je onderbewuste. Ik schrijf bijvoorbeeld: ‘Ik vertrouw op mijn innerlijke stem. Ik ben sterk, wijs en powerful. Ik trek lieve, positieve en inspirerende mensen aan. Mijn inkomen wordt steeds hoger. Ik ben rijk. Het is veilig me emotioneel uit te drukken. Ik kom altijd te vroeg. Dat laatste zou ik graag willen maar het zit niet in mijn natuur om te vroeg te komen, dus ben ik uiteindelijk toch weer aan het rennen. Even rustig een koffie op het station zit er vaak niet in.”

 “Ik denk dat het heel erg mens eigen is om negatieve emoties uit te vergroten. Dat gaat vaak onbewust. Om daar tegenwicht aan te bieden moeten we de positieve emoties ook uitvergroten. Dat is te trainen.”

RISE antwoord op maakbaarheid van geluk?

“Als ik daar het antwoord op had dan was ik binnen natuurlijk, haha. Ik heb het publiek tijdens de voorstelling een paar voorzetjes gegeven die je iedere dag kunt doen. Tapping bijvoorbeeld: klop met je vingers op een aantal punten op je gezicht en lichaam. Doe dat een paar keer per dag en je wordt rustiger. Of trek je schoenen uit om te ‘gronden’. Voel de grond onder je voeten. Om zo ‘uit je hoofd’ en meer in je lichaam te zijn. En het belangrijkste: je ademhaling.”

“Zingen is goed voor je ademhaling. Door te zingen train je om op de juiste manier adem te halen. Ik denk weleens: het is best bizar, ik verdien mijn geld met ademhalen.”

“RISE is geen standaard opera. Het is een mix van muziekstijlen; van klassieke zang, klankschalen, de kalimba, de zeven chakra’s en de vijf natuurelementen: water, vuur, wind, aarde en hemel. Eigenlijk is het meer klassiek muziektheater. Toch heb ik het na lang nadenken een opera genoemd, want ik heb een klassieke achtergrond. Ik zou mezelf allereerst als klassiek zangeres omschrijven. En ‘opera’ betekent werk - het is een werk. Daarom vond ik dat ik het een opera mocht noemen.”

De mogelijkheid om zelf een opera te produceren

“In de klassieke muziekwereld draait alles om streven naar perfectie. En musici zijn van zichzelf al zo perfectionistisch. Wordt die zelfkritiek na het winnen van de prijs minder?” 
“Dat zelfkritische zit echt in mij. Daarom ben ik ook die zelfhulpboeken gaan lezen, om er beter mee om te kunnen gaan. In dit vak voel je je vaak afhankelijk van andermans mening. Zo had ik begin vorig jaar allemaal audities gedaan voor Opera Studio’s. Een Opera Studio is een tweejarig programma waarbij je coaching krijgt en tegelijk meezingt in opera’s. Ik kreeg de ene afwijzing na de andere. Ik weet nog dat ik toen dacht: vind ik dit nog wel leuk? 
Tegelijk weet ik dat die gedachte een valkuil is. We denken gelukkig te zijn als we bereikt hebben wat we willen bereiken. Als ik in dat operagebouw mag zingen, dán ben ik volmaakt gelukkig. Maar als je tijdens de weg ernaartoe geen plezier hebt in wat je doet, is dat er dan wel als je het doel hebt bereikt? Dus na het winnen van de Productieprijs probeerde ik daar ook echt even bij stil te staan, het echt te vieren. Het is zo gemakkelijk om alweer bezig te zijn met het volgende dat moet gebeuren.”

“De prijs is een enorme stimulans om te kunnen creëren. Sterker: ik word gedwongen om te maken. Dat helpt mij heel erg, want ik ben vaak met het uitvoerende vak bezig.”

• De jury over Nienke: 
  “Je moet het maar durven: voor een jury je innerlijke zoektocht naar geluk pitchen. Nienke deed het met zoveel energie, eigenheid én een vleugje ironie, dat ze ons in no time had overtuigd dat dit een podium op Wonderfeel verdiende.” 

Alles wat bij het vak komt kijken en wat geen zingen is

“Ik denk wel tachtig procent. Optredens zijn echt een fractie van je werk. Je moet overal zaadjes planten. Daar gaat veel tijd in zitten. Maar het kan nog erger. Een vriendin van mij is actrice in New York. Zij loopt zeker zes audities op een dag af.”

“Ik zou heel graag internationaal in opera’s zingen. Als vrouw kun je tot je 32e auditeren voor de Opera Studio’s. Elk groot operahuis heeft een studio waar je twee jaar intern gaat, lessen krijgt en tegelijk in opera’s zingt. Het is heel lastig om daartussen te komen. Als je wordt afgewezen krijg je vaak te horen: ‘Helaas, Er waren 826 aanmeldingen’. Ik mocht laatst auditie doen voor de operastudio in Hamburg. Ik heb nog niets gehoord dus wie weet!”

“De première van de zelfhulpopera was op Wonderfeel. Een voorstelling buiten is anders dan wanneer je in een concertzaal staat. Er zijn omgevingsgeluiden, je bent echt in de natuur. Je hoort de druppels op het tentdoek, dat geeft een heel andere sfeer. En het is ook onrustiger. Het was tijdens de première heel druk, maar soms zag ik iemand weglopen. Dan denk ik: ik hoop dat je een goed excuus hebt, dat er een ander programma is waar je al naartoe wilde, haha.”

De reactie van het publiek

“Het is leuk om te zien dat iedereen meedeed. Ik vroeg mensen hun schoenen uit te doen. Maar dat duurt natuurlijk even. Daar had ik niet over nagedacht. Dan moet ik even schakelen. Ik hou ervan om een voorstelling ook een beetje samen met het publiek te maken. Dat de mensen niet helemaal achterover kunnen leunen. Ik hoop dat ze na het zien van de opera verder willen onderzoeken wat ze gelukkig maakt. Voor mij helpt dansen en zingen. Maar uiteindelijk moet iedereen zijn eigen tools vinden.”